Skóra stóp i paznokcie u osób w podeszłym wieku

Proces starzenia się organizmu jest jednym z najważniejszych czynników sprzyjających rozwojowi patologii stóp. Wraz z upływem czasu pojawiają się zmiany, które mają charakter zanikowy i degradacyjny. Skóra stóp osób w podeszłym wieku jest znacznie bardziej narażona na urazy mechaniczne, działanie środków chemicznych oraz infekcje. Wydłuża się także czas gojenia się ran. Pogarsza się ruchomość stawów, powstają zwyrodnienia, deformacje kostne, które sprzyjają powstawaniu odcisków i modzeli.

Zmiany zachodzące w skórze i naskórku spowodowane starzeniem się organizmu:

  • zmiany zanikowe
  • upośledzone oddzielanie się komórek warstwy rogowej
  • zaburzenie bariery naskórkowej
  • ścieńczenie warstwy podstawnej naskórka
  • spowolnienie podziałów warstwy podstawnej
  • osłabienie reakcji na różne bodźce zewnętrzne
  • zmniejszona odporność na czynniki mechaniczne
  • upośledzenie odpowiedzi immunologicznej
  • zmniejszenie liczby naczyń krwionośnych
  • zaburzenia termoregulacji
  • zmniejszenie liczby gruczołów potowych i łojowych
  • zmniejszenie liczby włókien kolagenowych i sprężystych
  • zanik tkanki tłuszczowej
  • pogrubienie paznokci stóp

Cechy skóry stóp i podudzi oraz zmiany paznokci typowe dla podeszłego wieku:

  • suchość skóry
  • szorstkość
  • skłonność do tworzenia się zrogowaceń z pęknięciami lub bez
  • skłonność do tworzenia się pęcherzy
  • skłonność do infekcji: bakteryjnych, grzybiczych, drożdżakowych
  • bladość skóry
  • obniżona ciepłota
  • przebarwienia na grzbietach stóp i podudziach
  • wyraźnie widoczne naczynia żylne
  • wydłużenie gojenia się ran
  • Zmiany paznokci stóp: przerost, rurkowatość, szponowatość, wrastanie, rogowacenie podpaznokciowe, zmiana zabarwienia (zażółcenie), pobruzdowanie, rozszczepienie, łamliwość, wzmożona twardość, skłonność do krwiaków pourazowych, onycholiza, wykruszanie się od wolnego brzegu.

Jak widać w skórze z wiekiem zachodzi wiele zmian. Dlatego, nie należy się dziwić, że organizm się zmienia i powstają takie a nie inne problemy, które kiedyś by nie powstawały. Jednak należy zaznaczyć, że dużo niedogodności jest uwarunkowanych genetycznie i te zmiany, które powstały u jednego 80latka niekoniecznie powstaną u drugiego. Gabinety podologiczne stają na przeciw wszystkim seniorom, można przyjść, skonsultować się, dowiedzieć się wiele o pielęgnacji i podjąć odpowiednią profilaktykę czy terapię.

 

Powikłania zabiegów pielęgnacyjno – upiększających

Prawie każda/każdy z nas poddał się w swoim życiu chociaż raz różnym zabiegom pielęgnacyjno-upiększającym na dłonie czy stopy w swoim życiu. Jednak należy pamiętać, że nieprawidłowo wykonane u kosmetyczki, a nawet niedoświadczonego podologa zabiegi pedicure czy stylizacja płytek paznokciowych może prowadzić do poważnych powikłań, m.in.:

  • uszkodzenia mechaniczne
  • przeniesienia infekcji
  • podrażnienia
  • alergie
  • przebarwienia pigmentacyjne paznokci

 

Uszkodzenia mechaniczne spowodowane są zazwyczaj nieostrożnym używaniem cęgów, frezów, pilników i polerek podczas opracowywania płytek. Pod ich wpływem może dochodzić do pęknięć i nadmiernego ścieńczenia paznokci, które stają się cienkie, łamliwe, wrażliwe na ucisk i temperaturę. Uszkodzenia te w efekcie mogą powodować bielacze przebarwienia, onycholizę oraz tendencję do deformacji paznokci w kierunku rurkowatości.

Zbyt silne dociskanie frezu do delikatnej płytki przyczynić się może do powstania podpłytkowych, krwawych wybroczyn. Działanie nadmiernego ciepła, które powstaje w trakcie szlifowania paznokci, może być odczuwane jako poparzenie. W skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia naturalnej powłoki, a nawet przerwania ciągłości tkanek miękkich łożyska naczyniowego.

Nadmierne usuwanie lub wycinanie skórek powoduje uszkodzenie i deformację struktury płytki paznokciowej w postaci poprzecznych bruzd. Natomiast nieostrożne manipulowanie metalowymi narzędziami w obrębie obrąbka naskórkowego może spowodować mikrouszkodzenia dystalnej części macierzy.

Zagrożeniem też jest nieprawidłowe użycie narzędzi, którymi można skaleczyć tkankę wału paznokciowego. Ranka, szczególnie na stopach, stanowi czynnik sprzyjający zakażeniu i może prowadzić do rozwoju zanokcicy, ropnego zapalenia wału paznokciowego  oraz grzybicy. Przerwanie ciągłości tkanek stwarza ryzyko zarażenia wirusem zapalenia wątroby typu B i C oraz wirusem HIV.

Zwracajmy uwagę czy gabinet przestrzega zasad dezynfekcji i sterylizacji. 

Podrażnienia i alergie powstają wskutek stosowania zmywaczy do paznokci i preparatów usuwania skórek. Takie składniki jak:

  • aceton
  • alkohol izopropylowy
  • octan etylu
  • octan butylu
  • wodorotlenek potasu

mogą one wywierać agresywne działanie na płytkę i okalającą tkankę skórną. Zmywacze do paznokci w wielu przypadkach mogą także powodować także podrażnienia, nadmierne przesuszenie, rozdwajanie i łamliwość paznokci.

Alergię mogą wywołać zmywacze, lakiery do paznokci, bazy pod lakier, topy nawierzchniowe. Rzadko oglądanym skutkiem ubocznym stosowaniem lakierów jest granulacja keratyny. Objawia się powstaniem drobnych, powierzchownych, łuszczących się białych plamek. Dochodzi do niej w wyniku nakładania kolejnych warstw lakiery na siebie, bez zmywania poprzednich.

LAKIERY HYBRYDOWE i PAZNOKCIE ŻELOWE ORAZ AKRYLOWE – duże zagrożenie dla naszych paznokci 

Lakiery hybrydowe ulegają stwardnieniu w procesie polimeryzacji.

Modelująca masa akrylowa:

Powstaje z połączenia monomeru, fazy płynnej z fazą stałą. Faza płynna zawiera metakrylan etylu, natomiast faza stała – polimetakrylan etylu lub polimetakrylan metylu bądź ich mieszaninę. W skład masy wchodzą również substancje stabilizujące i nadające elastyczność. Akrylany wywołują reakcje alergiczne, które mogą się pojawić w różnych odstępach czasu po aplikacji produktu. Typowe objawy to świąd, ból i mrowienie w okolicy paznokcia. Płytka staje się sucha, cienka, ulega odwarstwieniu od podłoża, w skrajnych przypadkach może dojść do jej trwałej utraty.

W przypadku paznokci stóp stylizacja za pomocą akrylu nie jest uzasadniona. Przy jakimkolwiek urazie może dojść do oderwania paznokcia lub mechanicznej dystalnej onycholizy od strony wolnego brzegu paznokcia. O onycholizie pisałam w jednym z artykułów:  https://podologiabielsko.net.pl/2020/03/04/onycholiza-przyczyny/

Żele i hybrydy:

Żele i hybrydy również mogą powodować reakcje alergiczne, a tym wyprysk kontaktowy z podrażnienia. Żele składają się z podobnych komponentów akrylowych. Niepożądane reakcje daje najczęściej HEMA i HPMA. W trakcie utwardzania żel ulega kurczeniu, daje nieprzyjemne uczucie ściskania naturalnej płytki paznokciowej, pulsowania i uczucie ciepła. W przypadku paznokci stóp utwardzenie ich żelem czy hybrydą jest szczególnie niebezpieczne.

Paznokieć w stopie ciągle pracuje, niezależnie od tego czy znajduje się w zamkniętym obuwiu czy japonce i sandale. Hybryda czy żel tworzy na jego powierzchni powłokę, która nie pozwala mu naturalnie pracować, poddawać się uciskowi. Dodatkowo między płytką paznokciową a powłoką żelu, akrylu czy hybrydy ze względu na specyficzne środowisko na stopie może w łatwy sposób dojść do dostania się drobnoustrojów. 

Produkty określane jako primery również mogą wywołać reakcje alergiczne. Ponadto działają mocno wysuszająco na płytkę paznokciową. U wielu kobiet, gdy naturalna płytka jest cienka i delikatna sztuczne paznokcie dają niepożądane efekty. Płytki paznokciowe stają się jeszcze cieńsze i łatwo ulegają uszkodzeniom, tracą naturalny połysk, rozszczepiają się na dystalnym odcinku.  Produkty do stylizacji paznokci mogą być czynnikiem wywołującym leukonychię, onycholize i alergię kontaktową.

Systematyczne i długotrwałe stosowanie lakierów o ciemnych, intensywnych kolorach, bez użycia ochronnego preparatu bazowego, powoduje nieestetyczne zażółcenie paznokci.